TERBİYE

Bugün kardeşime son kayboluş hikayemi anlatıyordum. Bunalmadın mı, dedi. Yok, dedim gülerek, yolcu koltuğunda seyreden yanım oturuyordu. Yansız, telaşsız, duru, olup biteni, içimde fışkırıverenleri izleyen ferah bir tanık. İkinci bir ses. Öylece zihinsel girdaba hiç kapılmadan sonunda aradığım yeri buldum.

Şu el değmemiş hali kaprisli, yol açtıkları acı verici, eziyet çektirici zihnin terbiyesi yatırım yapmaya değer bir konu.

Önemli bir parçası da tanıklığı geliştirmek. Değişime zorla, irade gücüyle vs girişmek yerine apaçık görmekten gelmesine kapı açmak.

*

Bir Alman kanalında denk düştükçe seyrettiğim bir program vardı: Süper Dadı. Dört çocuk annesi pedagog, çocuklarıyla kördüğüm olmuş ilişkileriyle çıkmaza saplanmış ana babaların yardımına geliyordu.

Konu, sorun, şiddeti ne olursa olsun, izlediği seyir değişmiyordu. Evlerinde kalıyor, dinamikler görünür olana dek aile bireylerini sessizce, hiç müdahale etmeden gölge gibi takip ediyor, yaşanan sahneleri videoya alıyordu.

Örüntüler –yumağın nerede dolandığı- yeterince belirginleştiğinde, kaydedilen sahnelerin başına anne (çoğunlukla) ve baba ile geçiyorlar, Süper Dadı onlara davranışlarını işte böyleyken böyle oluyor diye açıklarken yaşadıklarını içindeyken hiç göremedikleri bir berraklıkta seyrettiriyordu.

Yol açtığı da hiç şaşmadan sarsıcı bir katarsis oluyordu. Kıramadıkları kalıpların cenderesinden kurtuluş. Mağdur olmayla etmenin birbirine karıştığı psikolojik iltihap haline, durduramadıkları, değiştiremedikleri kör döğüşe dışarıdan bakabilmenin getirdiği aşma olanağı.

*

Kendisinden başka her yere bakan, şeyleri, hele de kusurları şıp diye yakaladığını sanan, gözleri velfecir okuyan terbiye edilmemiş zihnin kendi haline bırakıldığında yol açtıklarını büyük ölçekte yaşadığımız şu dönem içe bakış abesle iştigal görülebilir.

Ben öyle görmüyorum. Zihnin ettikleri iyi ya da kötü, fevkalade bulaşıcı. Neden olduğu sancıya toplumsal çözümler, açıklamalar öneren yeterince var.

Süper Dadı’yı kaynağa, kendi zihnime davet ediyor ve doğrusu çok yararını görüyorum.